احتمالاً شما هم نام پارچه تترون را شنیده باشید مثل پارچه ملانژ که برای چاپ روی تیشرت استفاده میشود و افراد زیادی هم دنبال خرید تیشرت خام ملانژ هستند. تترون یکی از پرمصرف‌ترین انواع پارچه است به همین دلیل یکی از نام‌آشناترین انواع پارچه در بین فعالان پوشاک، نساجی و چاپ روی پارچه است. اگر اهل دوخت و دوز باشید ممکن است از تترون برای دوخت پیراهن، لباس کار، مقنعه و… هم استفاده کرده باشید. یکی از مواردی که بسیار از آن برای چاپ روی لباس استفاده میکنند هم پارچه تترون خام یا سفید است دقیقا مثل مخمل، چراکه کسانیکه دنبال چاپ روی مخمل هستند هم باید حتما آنرا سفید مواد دار تهیه کنند.
اما تترون ویژگی‌هایی دارد که این پارچه را به یکی از پرکاربردترین انواع پارچه در صنعت نساجی تبدیل کرده است. پارچه تترون ازجمله پارچه‌هایی است که در آغاز تولیدش از الیاف صد درصد پلی‌استر بافته شد. به‌تدریج با گسترش علم و پژوهش‌هایی که انجام شد، متخصصان متوجه شدند پارچه‌هایی با الیاف صد درصد مصنوعی برای سلامت انسان بسیار مضر است. به همین دلیل برای بافت این پارچه از الیاف طبیعی مانند نخ پنبه استفاده کردند.
درواقع پارچه‌های تترون امروزی تترون نخ‌هایی هستند که با توجه به درصد پلی‌استر و الیاف طبیعی استفاده‌شده در آنها، انواع مختلفی دارند و برای مصارف گوناگون استفاده می‌شوند.
اضافه شدن الیاف طبیعی به تترون پلی‌استر باعث شد تا ویژگی‌های منحصربه‌فردی برای این پارچه ایجاد شود. یکی از این ویژگی‌ها قابلیت چاپ روی پارچه‌های تترون است.
دستگاه‌ها و روش‌های گوناگونی برای چاپ روی انواع پارچه‌ها ساخته شده‌اند. دراین‌بین بسیاری از دستگاه‌های پرکاربرد در صنعت چاپ پارچه، روی پارچه‌هایی که الیاف پلی‌استر یا فیلامنت دارند، با کیفیت بهتری چاپ میکنند از این رو میتوان به صنعت چاپ روسری و شال اشاره کرد که اکثر پارچه های آن با درصد مناسبی از این الیاف پوشانده شده. به همین خاطر پارچۀ تترون به‌عنوان یک پارچه با درصد مناسبی از الیاف پلی‌استر همراه با الیاف طبیعی به گزینه‌ای مناسب برای چاپ تبدیل شده است.
اما نکته که در این بین وجود دارد و باید به آن اشاره کرد ، نحوه چاپ یا روش چاپ این نوع پارچه است ، بهترین و ارزانترین روش چاپ برای این پارچه ، چاپ سابلیمیشن است ، در این روش اول طرح برروی کاغذ سابلیمیشن چاپ میشود و سپس همان طرح برروی پارچه قرار داده شده و به زیر دستگاه پرس حرارتی میرود. گفتنی است که برای اینگونه چاپ باید از جوهر مخصوص اینکار به نام جوهر سابلیمیشن حتماً استفاده شود. برخی افراد به اشتباه فکر میکنند پارچه تترون یکی از انواع پارچه برای تولید تیشرت است اما اینطور نیست.
در ادامه به بررسی تترون و ویژگی‌های آن، انواع کاربردهای این پارچه و نکات مهم هنگام خرید و نگهداری از آن می‌پردازیم.
پارچه‌ای که امروزه به نام پارچۀ تترون آن را می‌شناسیم و در کارهای گوناگونی از آن استفاده می‌کنیم، نخستین بار در زمان جنگ جهانی دوم تولید شد. در آن دوران صادرات و واردات الیاف طبیعی مانند ابریشم و… از آسیا به اروپا و آمریکا با محدودیت‌هایی همراه شد. به همین دلیل متخصصان تلاش کردند تا جایگزین‌هایی مصنوعی برای نخ طبیعی تولید کنند.
تاریخچه پارچه تترون
تترون یکی از نخستین پارچه‌هایی بود که با استفاده از الیاف مصنوعی در کارخانه‌ها تولید شد. پلی‌اتیلن پرفتالات که یکی از مشتقات نفت است، به‌عنوان مادۀ اصلی الیاف پلی‌استری استفاده میشود. درواقع نخ‌های پلی‌استر که امروزه در بسیاری از پارچه‌ها به کار میرود، از نخستین الیاف مصنوعی ساخته‌شده به دست بشر هستند.
ساخت الیاف مصنوعی پلی‌استر، تحول بزرگی در صنایع نساجی در تمام دنیا ایجاد کرد. در این زمان بود که کارخانه‌های نساجی در کشورهای گوناگون تلاش کردند تا پارچه‌های پلی‌استری تولید کنند.
ساختار کلی پارچه تترون هم از پلی‌استر تشکیل شده است. این پارچه یکی از انواع پارچه‌های پلی‌استری بود که در کشورهای گوناگون با نام‌های تجاری مختلفی تولید شد. چند دهۀ پیش نیز پارچه‌ای در کارخانه‌ای ژاپنی تولید شد که با نام تجاری تترون روانۀ بازار گردید.
در ادامه به توضیح کامل انواع تترون می‌پردازیم.
انواع پارچه تترون
پارچه تترون اولیه یک پارچۀ تمام پلی‌استر بود؛ اما با پیشرفت علم و گسترش آزمایش‌ها، دانشمندان از تأثیر منفی الیاف پلی‌استر بر سلامت انسان خبر دادند. به همین دلیل امروزه پارچه‌های پلی‌استر با درصدهای مختلفی از الیاف طبیعی ترکیب و بافته می‌شوند.
پارچه تترون هم با انواع الیاف طبیعی مانند پنبه، پشم و… ترکیب میشود. به همین دلیل به این پارچه، تترون نخ یا Tetron cotton می‌گویند. این پارچه با علامت اختصاری TC مشخص میشود. درصد الیاف طبیعی به‌کاررفته در بافت آن هم در کنار علامت اختصاری مشخص شده است.
تترون بر پایۀ الیاف پلی‌استر با ترکیب سایر الیاف بافته میشود. ویسکوز و لاکرا از دیگر الیافی هستند که در ترکیب با پلی‌استر، انواع پارچه‌های تترون با ضخامت‌های مختلف و عرض‌های گوناگون را به وجود می‌آورند.
مرغوب‌ترین نوع این پارچه، تترونی است که از چهل درصد پلی‌استر تشکیل شده باشد و باقی الیاف آن را نخ پنبه یا دیگر الیاف تشکیل دهند. هرچه درصد پلی‌استر در تترون بالاتر باشد، مرغوبیت و ارزش آن کمتر میشود. تترونی که درصد الیاف طبیعی آن بیشتر باشد، باکیفیت‌تر است و قیمت بالاتری دارد.
از تغییر درصد الیاف و ضخامت آنها انواع گوناگون تترون بافته میشود که هرکدام برای کارهای مختلفی به کار برده می‌شوند.
برای مثال در بافت پارچۀ تترون ملحفه‌ای درصد الیاف طبیعی بیشتری استفاده میشود. تترون مناسب برای چاپ روی پارچه نوع متفاوتی از الیاف و ضخامت را دارد. به همین ترتیب انواع مختلف تترون برای مصارف گوناگون استفاده می‌شوند. تترون پیراهنی، مقنعه‌ای، یونیفرمی، طرح دار و… از انواع پارچه‌های تترون هستند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
پارچه تترون در گرماژهای مختلف
گرماژ همان وزن پارچه است. گرماژ (Grammage) پارچه که نشان‌دهندۀ تراکم بافت پارچه است، یکی از ویژگی‌هایی است که هنگام استفاده از پارچه باید به آن توجه کرد. پارچه‌های ضخیم پارچه‌هایی با تراکم بافت بالا هستند که گرماژ یا همان وزن بالاتری دارند؛ و پارچه‌هایی با گرماژ پایین سبک‌تر و نازک‌تر هستند.
تغییر گرماژ پارچه باعث تغییر در کاربرد پارچه میشود. شما از پارچه‌ای با گرماژ بالا در آب‌وهوای گرم استفاده نمی‌کنید؛ و برای اینکه لباس خنکی و راحتی داشته باشید از پارچه‌ای با گرماژ پایین استفاده می‌کنید.
اغلب پارچه‌ها محدودۀ وزنی مشخصی دارند اما برخی پارچه‌ها مانند تترون به دلیل محبوبیت و پرکاربرد بودن محدودۀ گرماژ آنها بسیار گسترده‌تر است. گرماژ تترون بین 150 تا 190 گرم متناسب با کاربرد پارچه متغیر است. برای مثال گرماژ تترون بیمارستانی بین 150 تا 170 گرم است؛ زیرا لباس بیمارستان باید خنک، سبک و راحت باشد. تترون‌هایی با گرماژ بالاتر برای مصارف پیراهنی، مانتویی و… به کار می‌روند.
خصوصیات پارچه تترون
شاید مهم‌ترین ویژگی این پارچه را بتوان قیمت مناسب آن دانست. قیمت مناسب در کنار ویژگی‌های منحصربه‌فرد این پارچه باعث شده تا تترون به یکی از پرکاربردترین پارچه‌های مصرفی ما تبدیل شود.
پیش‌تر گفتیم که پارچه‌های تترون در محدودۀ گرماژ گسترده‌ای تولید می‌شوند. این مسئله به این معنی است که این پارچه تراکم‌های مختلفی دارد که هر یک از آنها برای مصرفی خاص مانند تولید پیراهن، روپوش بیمارستان، لباس کودک، ملحفه و… مناسب هستند.
همچنین مقاومت بالای تترون در مقابل شستشوی یکی از ویژگی‌هایی است که تترون را به پارچه‌ای ایدئال برای لباس‌های پرمصرف تبدیل می‌کند. الیاف پارچۀ تترون دوام بالایی دارند و در برابر چروک شدن به‌خوبی مقاوم‌اند. ضد حساسیت بودن، ثبات رنگ، عرض‌های مختلف، تنوع رنگ و مدل، بدن‌نما نبودن نیز از دیگر ویژگی‌های تترون است.
نکتۀ مهم دربارۀ این پارچه این است که اگر از تترون نخی استفاده می‌کنید که مرغوب است و درصد نخ بالاتری نسبت به الیاف پلی‌استر دارد، احتمال آبرفت آن بالا است. به همین خاطر بهتر است پیش از استفاده یک‌بار با آب سرد آبکشی شود. لطیف و ضد حساسیت بودن هم این پارچه را به پارچه‌ای مناسب برای لباس کودکان تبدیل می‌کند.
معایب پارچه تترون در صنعت چاپ روی پارچه
تترون یکی از مناسب‌ترین و پرکاربردترین پارچه‌های مصرفی است. درصورتی‌که از انواع مرغوب و باکیفیت این پارچه استفاده کنید، تترون ایراد خاصی ندارد.
اما از ویژگی‌های منفی پارچه تترون میتوان به آبرفت تترون نخ اشاره کرد. تترون نخ اگرچه یکی از مرغوب‌ترین انواع تترون است اما به دلیل وجود نسبت الیاف طبیعی به پلی‌استر میزان آبرفت آن بیشتر است. این مسئله به‌ویژه در زمان چاپ روی پارچه ممکن است مشکلاتی را به بار بیاورد.
در صنعت چاپ روی پارچه برای حل این مشکل کارخانه‌ها و تولیدی‌های بزرگ راه‌حل‌های مخصوصی دارند؛ اما اگر خودتان در منزل به‌صورت دستی و در ابعاد کوچک چاپ روی پارچه را انجام می‌دهید، بهترین راه آبکشی تترون پیش از انجام کار است.
مزایای پارچه تترون در صنعت چاپ روی پارچه
به‌طورکلی تترون دارای ویژگی‌های مثبتی است که این پارچه را به‌ویژه برای چاپ روی پارچه به یک انتخاب عالی تبدیل می‌کند.
- ثبات رنگ
- یک دستی پارچه
- مقاومت در برابر چروک شدن
- پرزدار نشدن
- استحکام در کشسانی
- خشک شدن سریع
- جذب رطوبت کم
ازجمله ویژگی‌های مثبت پارچۀ تترون در صنعت چاپ هستند.
پارچه تترون در چه مواردی کاربرد دارد؟
پرمصرف‌ترین نوع تترون، تترون نخ است که در موارد بسیاری از دوخت پیراهن و مقنعه و روپوش گرفته تا ملحفه و روبالشی و… را شامل میشود.
تترون پارچۀ مناسب برای دوخت پیراهن، مقنعه، چادر و یونیفرم، لباس کودک، ملحفه، روتختی و روبالشی، لباس بیمارستان، گلدوزی، عروسک‌سازی، خرج کار لباس و… است. این گستردگی کاربرد تترون به دلیل ویژگی‌هایی است که پیش‌تر دربارۀ آنها صحبت کردیم.
قیمت مناسب، تراکم و گرماژ گسترده، کیفیت خوب و ضد حساسیت بودن از مهم‌ترین دلایل کاربردی بودن این پارچه است. البته تترون مناسب برای هر یک از این مصارف متفاوت است و ویژگی‌های خاص خودش را دارد.
تترون مناسب برای لباس کودک
پوست کودکان حساس است؛ به همین دلیل پارچه‌ای که برای تولید لباس کودکان استفاده میشود باید ضد حساسیت و لطیف باشد. همچنین استفاده از الیاف طبیعی در بافت پارچه به کیفیت پارچه و حفظ سلامت پوست کودک کمک می‌کند.
لباس کودکان به شستشوی زیاد هم احتیاج دارد. به همین خاطر باید پارچه‌ای برای لباس آنها استفاده شود که عمر و دوام بالایی داشته باشد و نسبت به شستشوی زیاد کیفیت خود را از دست ندهد.
یکی از بهترین پارچه‌هایی که این ویژگی‌ها را داشته باشد، تترون است. مقاومت پارچه تترون در برابر شستشو، ضد حساسیت بودن تترون و استفاده از الیاف طبیعی در بافت این پارچه سه ویژگی مهمی است که این پارچه را به یکی از مناسب‌ترین پارچه‌ها برای لباس کودکان تبدیل کرده است.
تترون بیمارستانی
یکی از ویژگی‌های تترون مقاومت بالای آن در برابر شستشو است. پارچه‌هایی که در بیمارستان‌ها استفاده می‌شوند مانند پارچۀ ملحفه‌ها، پرده‌ها، روتختی و روبالشی و… نیازمند شستشوی مرتب و زیاد هستند. به همین خاطر تترون یکی از بهترین انتخاب‌ها برای استفاده در بیمارستان‌ها است. مقاومت بالای تترون در برابر آب‌ژاول هم یکی از نکات مهم در استفادۀ این پارچه در بیمارستان است.
همچنین لباس‌های بیمارستانی هم باید در گرماژهای پایین تهیه شوند تا احساس سبکی، خنکی و راحتی برای بیمار داشته باشند. تنوع تترون در گرماژهای مناسب بیمارستان و همچنین ضد حساسیت بودن هم از دیگر دلایل کاربرد گستردۀ تترون بیمارستانی است.
تترون ملحفه‌ای
تترون یکی از پارچه‌هایی است که علاوه بر گسترده بودن گرماژ آن، عرض‌های متنوعی هم دارد. داشتن عرض‌های 2 و 3 متر که مناسب ملحفه و روتختی است، در کنار ویژگی‌هایی مانند مقاومت در برابر شستشو، ضد حساسیت بودن و استفاده از الیاف نخی باعث شده تا این پارچه مناسب مصارف روتختی و ملحفه‌ای هم باشد.
گلدوزی روی پارچه تترون
عروسک‌سازی، چاپ روی پارچه و گلدوزی روی پارچۀ تترون انجام میشود؛ زیرا تترون یکی از بهترین پارچه‌ها برای کارهای هنری است که به‌طور مستقیم با پارچه سروکار دارد.
تراکم باف، عرض مناسب و کالیتۀ رنگی متنوع تترون این پارچه را به پارچه‌ای عالی برای فعالیت‌های هنری تبدیل کرده است.
نکات مهم در خرید و نگهداری تترون
بهترین نوع تترون متناسب با کاربرد آن باید انتخاب شود. آبرفت تترون به‌ویژه در تترون نخ که برای دوخت پیراهن به کار میرود بسیار مهم است. مرغوبیت جنس پارچه هم از نکاتی است که به هنگام خرید باید به آن توجه کنید.
عرض تترون را متناسب با مصرف خود انتخاب کنید. عرض‌های کمتر برای دوخت مقنعه یا لباس کودکان مناسب‌تر است. همچنین عرض‌ها 150 سانتی با تراکم بافت بالا برای دوخت پیراهن به کار میرود. پس در هنگام خرید به نوع کاربرد پارچه دقت کنید تا بهترین و باکیفیت‌ترین پارچه را انتخاب کنید.
بهترین راهکار برای حفظ کیفیت و دوام لباس‌های تترون، دقت در شستشو، خشک‌کردن و اتو کردن آنها است.
قیمت پارچه تترون
قیمت پارچه تترون پیراهن مردانه و قیمت پارچه تترون نخی اغلب گران‌تر از دیگر پارچه‌های تترون است. دلیل آن گرماژ بالای این پارچه‌ها و مرغوبیت آنها است.
اما این پارچه هم مانند دیگر پارچه‌ها متناسب با متراژ موردنظر شما و کیفیت پارچه قیمت‌های متفاوتی دارد. از قیمت دقیق تترون میتوان از پارچه‌فروشی‌های سطح شهر مطلع شد.
سخن آخر
در این مطلب تلاش کردیم دربارۀ تترون و ساختار پارچۀ تترون صحبت کنیم. همچنین به ویژگی‌های این پارچه و کاربرد آن در انواع تولید پوشاک پرداختیم.
امیدواریم توضیحات برای شما مفید بوده باشد. از خواندن نظرهای شما خوشحال می‌شویم پس لطفاً نظرها و پیشنهادهای خود را در بخش نظرات برای ما بنویسید.
